Bolwerk Vlammenburg

Foto: Bij de restauratie van bolwerk Vlammenburg stuitte men op begravingen uit de middeleeuwse Mariakapel. Bron: Streekarchief Langstraat Heusden Altena, collectie Peetoom.

Bij de aanleg van de vestingwerken werd Heusden aan het rivierfront voorzien van twee bastions: het Hollandiabolwerk aan de oostkant van de stad, en bolwerk Vlammenburg in het westen. Een bolwerk of bastion is een uitbouw van een verdedigingswerk. De naam Vlammenburg is mogelijk een verbastering van ‘Flankenburg’. Bolwerk Vlammenburg is ‘gereveteerd’, dat wil zeggen dat het aarden talud bekleed is met metselwerk. Nadat de Heusdense vestingwerken hun militaire functie verloren, raakte dit bolwerk in verval. In het kader van de restauratie van de stad werd Vlammenburg medio jaren zeventig weer in ere hersteld.

Tot omstreeks 1600 zag het er op deze plaats heel anders uit. Er stond een kleine, aan Onze-Lieve-Vrouwe gewijde kapel. Deze Mariakapel ‘op de Wijksedijk’ viel formeel niet onder Heusden, maar maakte deel uit van de parochie Heesbeen. Bij de reconstructie van bolwerk Vlammenburg konden de fundamenten van de oude kapel worden blootgelegd. Daarbij kwam ook een aantal begravingen aan het licht, evenals een zestiende-eeuwse grafzerk van een verder onbekende Claes Henrickxz en zijn echtgenote Alijt.

Meer weten?
Stichting Menno van Coehoorn