De Nieuwstad

Foto: De panden Oudheusdensestraat 3, 5 en 7 kort na 1970 Bron: Streekarchief Langstraat Heusden Altena, Beeldbank, HSD00635).

De uitbreiding van de Heusdense vestingwerken zorgde er rond 1620 voor dat de stad op enkele plaatsen aanzienlijk kon worden vergroot, vooral aan de zuidzijde. Tussen de Demer – de gracht die in de middeleeuwen de stad begrensde – en het Zuiderbolwerk ontstond ruimte voor een uitbreidingswijk, die al snel ‘de Nieuwstad’ werd genoemd. Deze wijk bestond eigenlijk uitsluitend uit de huidige Sterrestraat, Oudheusdensestraat en enkele panden langs de Demer. Voordien bevonden zich hier de oude Oudheusdense poort, die werd afgebroken, en de vestingwallen uit 1579, die werden geslecht.

Het stadsbestuur verkocht in de Nieuwstad zo’n dertig percelen aan de hoogste bieders. Voor de woonhuizen die hier gebouwd werden, golden strakke voorschriften met betrekking tot afmetingen en materiaalgebruik. Zo dienden de ‘kozijnen en voorpuien’ te worden vervaardigd uit ‘goed eikenhout’. Dat het stadsbestuur er veel aan gelegen was dat in de Nieuwstad fraaie panden verrezen, blijkt ook uit de beloning van honderd gulden die werd uitgeloofd aan diegene die de sierlijkste gevel zou optrekken. Verschillende gevels hebben hier hun zeventiende-eeuws karakter geheel of gedeeltelijk behouden, zoals ‘het huis met de bijl’ (Oudheusdensestraat 15) of ‘In den Oraniënboom’.