Stadhuis

Foto: Het oude stadhuis gezien vanaf de achterzijde. Bron: Streekarchief Langstraat Heusden Altena, Beeldbank, HSD00940.

Het stadhuis van Heusden staat al eeuwenlang op deze plek, maar het huidige gebouw kent meerdere voorgangers. Volgens de zeventiende-eeuwse geschiedschrijver Jacobus van Oudenhoven zou in 1461 de eerste steen zijn gelegd voor een nieuw stadhuis. Dat werd bij een stadsbrand in 1572 vermoedelijk grotendeels verwoest. Het stadhuis dat vervolgens aan het einde van de zestiende eeuw gebouwd werd, is in 1944 door Duitse soldaten opgeblazen. Van Oudenhoven vertelt dat het stadhuis in 1590 werd voorzien voorzien een ruiterspel. Bij iedere klokslag duelleerden de ruiters met elkaar. Deze zelfde ruiters zijn nog altijd zichtbaar in de noordgevel, waar ze ieder kwartier in beweging komen.

De stadhuisramp van Heusden is een diep tragische maar relatief onbekende misdaad uit de Tweede Wereldoorlog. Begin november 1944 arriveerden geallieerde troepen vanuit het zuiden om de regio te bevrijden. Het was duidelijk dat om Heusden een hevige strijd zou worden gevoerd. In de nacht van 4 op 5 november bood de bezetter ongeveer tweehonderd burgers een schuilplaats in de kelder van het stadhuis. Dit weerhield de Duitsers er echter niet van het stadhuis met behulp van explosieven geheel te verwoesten. 134 mensen stierven onder het puin. Ook andere gebouwen, zoals de rooms-katholieke waterstaatskerk en de Nederlands Hervormde kerk werden door de Duitsers vernietigd.

Het huidige stadhuis dateert van 1956 en is in de stijl van de Bossche School ontworpen door architect Nico van der Laan. Het werd geopend door koningin Juliana. Het gebouw heeft tot 1997 gefungeerd als raadhuis van de toenmalige gemeente Heusden. Sindsdien staat het raadhuis van de nieuwe gemeente Heusden in Vlijmen. Tegenwoordig is het voormalige stadhuis in gebruik als Bezoekerscentrum, dat onderdak biedt aan het Streekarchief Langstraat Heusden Altena en het Heusdens Buro voor Toerisme.

Meer weten?
Stadhuis van Heusden
Streekarchief Langstraat Heusden Altena
Heusdens Buro voor Toerisme
Trailer documentaire Stadhuisramp