Gasthuis

Foto: Het vroegere gasthuiscomplex vanuit de Gasthuisstraat, foto uit 1969. Bron: Streekarchief Langstraat Heusden Altena, Beeldbank, HSD00494.

Alleen de meer dan een halve meter dikke muren herinneren eraan dat het woonhuis aan de Hoogstraat 2 oorspronkelijk diende als gasthuis van de stad Heusden. Hier werden de behoeftigen opgevangen: zieken, armen en mogelijk ook passerende reizigers. Het gasthuis, dat voor het eerst wordt vermeld in 1390, werd bestuurd door de gasthuismeesters, die jaarlijks werden aangesteld door het stadsbestuur. Vanaf de vijftiende eeuw werd in het gasthuis vijf maal per week een mis gelezen door een monnik uit het elders in de stad gevestigde klooster Mariënkroon. Het huidige woonhuis diende toen als ‘gasthuiskerk’ of ‘gasthuiskapel’, terwijl het eigenlijke gasthuis zich daarachter bevond, in een aantal gebouwen aan de Gasthuisstraat.

Tegen het einde van de zestiende eeuw besloot het stadsbestuur het gasthuis te verplaatsen. Het grote aantal soldaten in de vestingstad Heusden maakte een groter gasthuis noodzakelijk. De voormalige gasthuiskapel bood onderdak aan de eerste protestantse kerkdiensten, later werd de kapel gebruikt als stadswaag. In 1614 werd het gehele gasthuiscomplex in gedeelten verkocht. De gasthuiskapel kwam in bezit van Jan Franssen van den Broeck, op dat moment burgemeester van Heusden. Hij liet het pand grondig verbouwen, en zorgde ervoor dat dit pand – afgezien van de negentiende-eeuwse voorgevel – zijn huidige vorm kreeg.

Meer weten?
Gasthuis