Nieuwkuijkse Wiel

Foto: ‘Groeten uit Nieuwkuijk’. Ansichtkaart van de Nieuwkuijkse Wiel uit 1920. Bron: Streekarchief Langstraat Heusden Altena, Beeldbank, VLM05898.

Sinds een doorbraak van de Heidijk in 1880 bevindt zich hier de Nieuwkuijkse Wiel, ook wel Nieuwe Wiel genoemd. Een ansichtkaart uit 1920 laat zien dat deze plaats aantrekkelijk was voor recreatieve doeleinden. Na de Tweede Wereldoorlog werd de Wiel ingericht als openluchtzwembad. De straatnaam ‘Badweg’ herinnert hier nog aan.

Recent heeft het aanzien van de Nieuwkuijkse Wiel een aanzienlijke verandering ondergaan. Herstel van natuurwaarden en verbetering van de waterkwaliteit waren noodzakelijk omdat bepaalde planten door de toenemende bosbegroeiing dreigden te verdwijnen. Een deel van de oevers werd afgeplagd, en veel bomen en struiken werden verwijderd.

Een  gedichtje van Paula van Buul (9 april 2013)
Nieuwkuijkse Wiel,
spiegel van de Kuijkse ziel,
die ik voel,
wanneer haar schoonheid mij troost
op avonden, waarop ik zou willen,
dat de zon nooit onderging.

DIJKDOORBRAAKMONUMENT
Vanwege het feit dat het honderd jaar geleden was dat er zich een watersnoodramp voltrok in Nieuwkuijk maakte Legs Boelen in opdracht van de voormalige gemeente Vlijmen een monument. Hij liet daarvoor een zestal grote blokken zandsteen langs, op en achter de dijk plaatsen. Als symbolisch doorbraakpunt nam hij de plek van waar de dijk, met een bocht, na de ramp, om de Nieuwkuijkse Wiel is heen gelegd.
In alle stenen is een golfpatroon gehakt om de associatie met het water op te roepen. De stenen buitendijks maken als het ware een vallende beweging in de richting van de dijk en de stenen binnendijks verwijzen naar de oude loop van de dijk en de wiel, het eigenlijke teken dat van de ramp is overgebleven. De laatste van de zes stenen ligt in de wiel en is alleen zichtbaar bij laag water.
Boelen wil u stil laten staan bij het indrukwekkende gebeuren voor de Nieuwkuijkse gemeenschap in 1880 en de verwondering hoe een dergelijk negatief moment in de plaatselijke geschiedenis uiteindelijk zo'n prachtige plek heeft opgeleverd.
Voor meer informatie over de kunstenaar: www.legsboelen.nl