Sint-Lambertuskerk
Foto: Het interieur van de kerk tijdens een renovatie in 1976. Bron: Streekarchief Langstraat Heusden Altena, VLM02350.
De inwoners van Haarsteeg waren vroeger aangewezen op de Lambertuskerk in Hedikhuizen. In 1572 wordt voor het eerst melding gemaakt van een ‘capel op de Haarsteeg’. Hier werd de mis opgedragen, maar dopen en uitvaarten hadden nog plaats in Hedikhuizen. In de zeventiende eeuw diende de Haarsteegse kapel ook als school. Vervolgens werd een huis aangekocht dat werd ingericht als kerk. Als gevolg van dijkdoorbraken en stormen werd de kerk van Haarsteeg tegen het einde van de achttiende eeuw herhaaldelijk beschadigd of zelfs verwoest. In elf jaar tijd moest maar liefst drie maal een nieuwe kerk worden gebouwd.
De huidige kerk dateert van 1872. Pas tien jaar later werd de kerk officieel geconsacreerd. Het in neogotische stijl opgetrokken gebouw is een kruisbasiliek met een vieringtoren. Waarschijnlijk heeft de iets oudere neogotische kerk in Vlijmen als voorbeeld gediend. Sinds het herstel van de bisschoppelijke hiërarchie in 1853 paste men deze stijl veel toe. De neogotiek vertegenwoordigde bij uitstek de emancipatiegedachte van de katholieken.
De Haarsteegse Sint-Lambertuskerk is niet zuiver neogotisch: het interieur bevat bijvoorbeeld veel stucwerk. Deze zogenaamde ‘stukadoorsgotiek’ markeert de overgang van de waterstaatskerken van vóór 1850 naar de echte neogotische kerken.
Meer weten?
Geschiedenis parochie Haarsteeg
Neogotiek