Kasteel van Nieuwkuijk

Foto: Directrice Marjan Taminiau, Alfred Jodocus Kwak en Herman van Veen in het Land van Ooit, 1988. Herman van Veen bedacht de naam van het pretpark en werd benoemd tot eerste baron van Ooit. Bon: Streekarchief Langstraat Heusden Altena, Beeldbank, VLM05464.

De oudste vermelding van het kasteel van Nieuwkuijk stamt uit 1559. In dat jaar verleende Carel van Malsen, heer van Nieuwkuijk en Onsenoort, aan Godefroy van Haastrecht, heer van Drunen en Gansoijen, die het kasteel bezat, toestemming om zijn Drunense gevangen te ‘verhoren’ op diens eigen huis. Merkwaardigerwijs had de heer van Drunen geen domicilie binnen Drunen zelf. Dankzij deze overdracht van een stukje rechterlijke macht kon hij toch vanuit zijn Nieuwkuijkse woonverblijf het heerlijk gezag over Drunen uitoefenen. Dit verklaart dat het Nieuwkuijkse kasteel vanouds ook wel bekend staat als het kasteel van Drunen te Nieuwkuijk.

Sinds 1707 werd het kasteel vernoemd naar de nieuwe eigenaars, de achtereenvolgende graven D’Oultremont. De smalle en bescheiden vleugel aan de rechterzijde van de poortdoorgang is tegenwoordig het oudste element van het complex. Dit dateert voor een groot deel uit de zeventiende eeuw. Vermoedelijk is het huidige kasteel slechts de voorburcht van een groter geheel. Nadat de veronderstelde hoofdburcht tijdens de Franse inval van 1794-1795 geheel was verwoest, moet de bewoning zich naar de voorburcht hebben verplaatst.

In 1986 werd het kasteel door graaf Roland d’Oultremont verkocht aan de familie Taminau. Als ‘roze kasteel’ werd het het middelpunt van ‘Het Land van Ooit’, een pretpark waar kinderen de baas waren. In 2007 werd het kasteel gekocht door de gemeente Heusden. Het kasteel met omliggend terrein draagt sindsdien de naam ‘Poort van Heusden’ en wacht op een nieuwe bestemming.

Meer weten?
Kasteel D’Oultremont
Land van Ooit
Poort van Heusden