Hopteelt

Foto: Een oude hop-eest in De Hoeven bij Haarsteeg. Bron: Streekarchief Langstraat Heusden Altena, Beeldbank, VLM05840.

Van oudsher is in plaatsen als Vlijmen en Oudheusden de hopteelt belangrijk geweest. Wanneer in Vlijmen land werd verkocht of verpacht, werd altijd onderscheid gemaakt tussen hopland en korenland. De hopteelt speelde zo’n prominente rol sinds de veertiende eeuw, toen bij de bereiding van bier gruit vervangen werd door hop. En de volksdrank bier was eeuwenlang even populair als koffie en thee nu.

Het oogsten van hop is niet eenvoudig, want het groeit op metershoge staken. Vanaf september konden de ranken onder aan de staak worden afgesneden. Daarna konden de hopbellen worden geplukt. Dat was een arbeidsintensieve klus waarbij vaak kinderen (na schooltijd) hielpen. De helpers werden ’s avonds onthaald op aardappelen met rodekool-sla en karnemelkse pap. Op de laatste avond van de pluk werd de ‘hoplast’ gevierd. Bij een goede hopprijs ging de fles brandewijn dan veelvuldig rond. En voor het slapen gaan werd eerst nog een bord rijstepap met suiker gegeten.

Na de pluk werden de hopbellen op een droogzolder gebracht om te drogen. De zolder of hop-eest was opgebouwd uit hout of steen en meestal met riet of stro gedekt. Luchtgaten in de wanden dienden bederf van de hopbellen tegen te gaan. Wanneer de hop verweerd was door wind of regen werd tijdens het drogen een pot met sulfer in de hop-eest gestookt, om zoveel mogelijk de natuurlijke kleur terug te krijgen. En om het droogproces te versnellen konden de hopranken op latten boven een vuur van takkenbossen worden gelegd. Vanaf 1880 was het in Vlijmen verboden in houten eesten een vuur te maken. Daarom werden veel houten eesten vervangen door steen. Met de teloorgang van de hopteelt aan het begin van de twintigste eeuw werden deze veelal omgebouwd tot bakhuizen.

Meer weten?
Hopteelt